Peter Boer is schrijver en columnist. Hij schrijft al jaren columns, interviews en artikelen en debuteerde in 2010 met zijn boek Vol Hoofd. Een klein boek over zijn zoon en diens autisme. “Toegewijd en ingetogen; de herinnering aan Theo Thijssen waardig,” schreef de pers.
Een paar later verscheen Het Rain Man-cliché met portretten van kinderen en jongeren met autisme. Inmiddels is hij o.m. allround medewerker van het Utrechts magazine Mens en Wijk. In 2020 tekende hij hierin getuigenissen op van Utrechters die de bevrijding hadden meegemaakt. “Nog zie ik de Canadese soldaat in de Biltstraat voor me waarvan ik een chocoladereep kreeg. Ik proef nog hoe de chocolade langzaam op mijn tong smolt.”
Sinds 2019 is Peter een van de schrijvers van Joodse Huizen. “Het ligt voor de hand om het eervol te noemen. Dat is het natuurlijk ook. Maar het is vooral schrijven, onderzoeken, lezen en je bij herhaling de vraag stellen of hetgeen je schrijft juist is. De hoofdpersonen kijken, zo lijkt het soms, over mijn schouders heen. Een heus schrijfproces waar fictie op de loer ligt. Zo zal het niet gaan. De serie Joodse Huizen: Verhalen over vooroorlogse bewoners reconstrueert de historie aan de hand van adressen en vormt zo gestaag groeiend papieren monument voor een verdwenen cultuur. Een paar fragmenten:
Lijnmarkt 37, Utrecht
”Schriften, foto’s, correspondentiekaarten en korte notities zijn de basis voor dit verhaal. Alles is netjes gerangschikt in een ordner. Als ik bij Lenie de Leeuw op bezoek kom, ligt die ordner tussen ons op tafel. In de ordner zit alles nog net zoals haar vader Joseph de Leeuw – Jo voor intimi – het voor haar achterliet. Wanneer we naar de foto kijken waarop haar vader in de Banketbakkerij en Lunchroom staat, is het net alsof we de vooroorlogse stemmen horen.”
Bergstraat 6, Utrecht
“Op mijn werktafel ligt een foto van de Willemstraat uit 1928. Ik probeer met de ogen van Bram Querido naar de foto te kijken. In dat jaar is hij 17 jaar en woont met zijn ouders en twee zusjes Sara en Judith in de Bergstraat. Er wonen veel joden in Wijk C. Op de foto herken ik nog de gevel waar de Joodse bakker Abraham Cohen. Er staat een bakkersfiets. Aan de overkant de uitstalling van groente-en fruit. Dat moet de groentewinkel van de Swaab geweest zijn. (..) De Willemstraat was nog vervuld met geuren: de geur van versgebakken brood bij Cohen, de geur van het verse fruit bij Swaab en de geur een paardenvijg. Bram liep vaak door de straat, op weg naar Ben Bril, de bokser, die in de jaren dertig op het Vredenburg een broodjeszaak opent.”
Karel du Jardinstraat 11, Amsterdam
Er zijn straten naar haar vernoemd en een brug. De brug ligt op de hoek van de Middenweg en de Zaaiersweg in Amsterdam waar ze tot 1932 met haar ouders, broer en zus op nummer 125 woont. Haar naam is Fré Cohen (1903-1943).
Op mijn werkkamer heb ik een boekenplank met een kleine bibliotheek van de sociaaldemocratie. Het zijn vooral jaargangen van tijdschriften. Van Opgang, een driemaandelijks jeugdtijdschrift voor kunst, wetenschap en de arbeidersbeweging uit de jaren twintig van de vorige eeuw. (..) Het jongste werk op mijn boekenplank gaat over Fré Cohen: Rond Paasheuvel en Prinsenhof. Een dun boekje met korte impressies van mensen die haar hebben gekend, maar ook met tekeningen en litho’s die Fré voor de arbeidersbeweging maakte. Haar werk paste goed in die tijd waarin Koos Vorrink, voorzitter van de Arbeiders Jeugdcentrale (AJC), zich ten doel stelde de jongeren niet alleen politiek, maar ook cultureel te vormen. Het waren de jaren twintig; met de Jugendstil, de lijnen en balken van De Stijl en de architectuur van de Amsterdamse School. Al deze invloeden vind je terug in Fré’s werk. Als ik Rond Paasheuvel en Prinsenhof opensla, kijk ik altijd even naar de foto waarop Fré achter haar tekentafel zit in haar atelier op de eerste etage van de Karel du Jardinstraat 11 in Amsterdam. Alsof ze iets tegen me wil zeggen: “Hé jij daar, wat wil je van mij? Laat me alsjeblieft doorgaan met mijn werk. Ik heb het druk.”
In voorbereiding Joodse Huizen 8. Leven en werk van Emanuel Boekman. Verschijnt medio april 2022. Boekman (1889 – 1940) was wethouder in Amsterdam.